In de jaren ’90 start de Duitse fabrikant Bombardier Transportation met de ontwikkeling van een reeks multi-inzetbare locomotieven. De fabrikant ontwikkelt de zogenaamde TRAXX-locs in eerste instantie voor de Deutsche Bundesbahn maar al snel volgen andere vervoerders. Zo huren NS Hispeed en de NMBS voor de treindienst op de HSL-Zuid in afwachting van de V250 treinstellen bij Alpha Trains locomotieven van het type TRAXX F140 MS2. De goederenlocs zijn aangepast voor de reizigersdienst en hebben een maximale snelheid van 160 kilometer per uur. Na het debacle met de Fyra-treinstellen bestelt NS eigen locomotieven van het type TRAXX F140 MS2. In augustus 2014 komen de eerste exemplaren in Nederland aan. De daaropvolgende periode is het materieelpark verder uitgebreid en weer doorverkocht en gebruikt NS uiteindelijk alleen geleasete locomotieven.
Bombardier Transportation begint halverwege de jaren ’90 met de ontwikkeling van diverse deelseries van ‘locomotives platform for Transnational Railway Applications with eXtreme fleXability’. In 1998 komen de eerste TRAXX-locomotieven in dienst. In eerste instantie zijn de locs ontwikkeld om oudere locomotiefreeksen van de Deutsche Bundesbahn te vervangen. Later bestellen ook andere Europese spoorwegmaatschappijen locomotieven van het type. Bombardier ontwikkelt verschillende types en deelseries. De serie F140 MS2 is een elektrische meerspanningslocomotief, geschikt voor alle Europese bovenleidingspanningen en bestemd voor het goederenvervoer. Bombardier bouwt de locomotieven voor verschillende spoorwegmaatschappijen. De Britse leasemaatschappij Alpha Trains bezit al snel meer dan 100 exemplaren. Het bedrijf leaset de locs onder andere aan de NMBS, DB en NS Hispeed. De twaalf locs die voor NS Hispeed rijden, krijgen de nummers 186 111-122 en zijn in 2008 speciaal voor de Fyra-dienst aangepast voor het reizigersvervoer en voorzien van een rode bestickering.
Naast de locs die bestemd zijn voor de HSL-Zuid, huren NS Hispeed en de NMBS in 2008 ook drie exemplaren ter vervanging van de NMBS-locs van de reeks 11. In de loop van 2009 vervangt de NMBS alle locomotieven uit de reeks 11 in de Beneluxdienst door TRAXX-locomotieven. Terwijl de eerste huurlocs de rode kleurstelling van NS Hispeed krijgen, behouden de locomotieven van de NMBS de turkooize-grijze kleurstelling van Alpha Trains. Naast het nummer uit de 186-serie dat op de rode balk tussen de frontseinen staat, hebben de locomotieven van de NMBS ook een nummer in de reeks 28. In principe leaset de NMBS de reeks 28 alleen voor het goederenvervoer. De locomotieven die niet in de Beneluxdienst rijden, komen hierdoor ook regelmatig met goederentreinen in Nederland.
In 2015 vervangen locomotieven van leasemaatschappij Railpool de locs van Alpha Trains in de Beneluxdienst. De grijze locs zijn aansluitend genummerd in de reeks 2861-2880.
Buiten de genoemde locs huurt NS bij Macquarie Rail enkele reservelocomotieven. Zo zijn de 186 144 en 236 sinds april 2011 actief op de HSL-Zuid. De locs behouden hun grijze kleurstelling maar hebben tot in 2013 wel de naam Fyra op de zijwanden staan. Sinds de zomer van 2013 versterken ook de 186 148 en 149 het reservepark van NS International. De locs zijn tot januari 2015 nauwelijks ingezet. Vanaf die maand rijden ze onder andere de nachttreinen tussen Amsterdam en Emmerich. Ruim een half jaar later least NS voor deze diensten de 186 237 en 238 bij Macquarie Rail. Later versterken ook de 186 142, 239 en 240 van dezelfde leasemaatschappij het materieelpark van NS.
Intussen bestelt NS in december 2013 19 eigen locomotieven van het type TRAXX F140 MS2. Aangezien Bombardier de locomotieven dan nog steeds in productie heeft, kunnen de locs samen met opgeknapte Intercityrijtuigen op korte termijn de terzijde gestelde V250-treinstellen vervangen. Naast de inzet tussen Amsterdam, Breda en Brussel zijn de nieuwe locomotieven ook bestemd voor de nieuwe verbinding tussen Den Haag en Eindhoven via het zuidelijke deel van de HSL. Diezelfde periode wordt NS Hispeed onder de naam NS International weer onderdeel van NS en krijgen de treinen tussen Amsterdam en Breda de naam Intercity Direct. Terwijl de Intercityrijtuigen hun geel-blauwe kleurstelling terugkrijgen, hebben ook de nieuwe locs een geel-blauwe kleurstelling. Half september 2014 verschijnen de eerste geel-blauwe locs van de serie 186 001-019 voor de Intercity Direct. Ook de geleasede locomotieven 186 111-122 krijgen bij hun revisie vanaf eind 2014 de geel-blauwe NS-kleurstelling. Begin 2016 verdwijnen de laatste rode TRAXX-locomotieven.
In juni 2015 bestelt NS nogmaals 18 TRAXX-locs. De locomotieven zijn in eerste instantie nodig omdat de stuurstanden van de Intercityrijtuigen ondanks eerdere plannen niet geschikt gemaakt worden voor het rijden van trek-duwtreinen. Later besluit NS dat alle treinen die via de HSL rijden in zogenaamd sandwich-bedrijf, dus met loc voor en achter, gaan rijden. De vervoerder licht in oktober dat jaar dan ook de optie voor nog eens acht locs. Eind mei 2016 komt de 186 021 als eerste van de nieuwe reeks van 26 locomotieven in Nederland aan. De 186 020-045 komen in de loop van dat jaar in dienst. De NMBS huurt vanaf de zomer van 2016 de geel-blauwe 186 111 en 122 voor de inzet in de Beneluxdienst.
Met het oog op de komst van de Intercity Nieuwe Generatie als definitieve vervanger voor de V250-treinstellen verkoopt NS in juni 2018 alle 45 eigen locomotieven aan leasemaatschappij Akiem om ze vervolgens tot de komst van de nieuwe treinstellen terug te huren. In de loop van 2019-2021 ruilt NS geleidelijk de negen locomotieven van Macquarie Rail voor evenveel exemplaren van Alpha Trains. De locomotieven dragen de grijs-turkooize kleurstelling van de leasemaatschappij. Tussen januari en september 2023 gaan de meeste locomotieven van Alpha Trains geleidelijk bij NS buiten dienst en terug naar leasemaatschappij. Voorafgaand aan de overdracht aan Akiem krijgen de locomotieven vanaf april 2024 geleidelijk de zilvergrijze huisstijl van de leasemaatschappij. Analoog aan de instroom van de ICNG-treinstellen gaan de locomotieven in de periode tot 2026 gefaseerd bij NS uit dienst.
TRAXX bij andere vervoerders
Naast de genoemde reizigersdiensten en de inzet door Lineas, het voormalige B-logistics, zijn de locomotieven voor diverse andere goederenvervoerders actief op het Nederlandse spoorwegnet. De locomotieven rijden niet alleen in de kleuren van de eigenaar, meestal één van de leasemaatschappijen, maar ook in die van de huurder. Een groot aantal locomotieven rijdt bovendien weer in een eigen uitvoering van het kleurenschema van het bedrijf waardoor een grote diversiteit aan locomotieven ontstaat. Lees hier meer over de in Nederland toegelaten TRAXX-en bij de diverse vervoerders.
Inzet
In 2008 verschijnen de eerste TRAXX-locomotieven in de Beneluxdienst. In de loop van 2009 vervangen de locs de resterende locomotieven uit de serie 11 tussen Amsterdam en Brussel. Op 7 september 2009 start NS Hispeed de treindienst op de HSL-Zuid. Onder de naam Fyra rijdt eenmaal per uur een TRAXX-loc met enkele Intercityrijtuigen tussen Amsterdam en Rotterdam. Een half jaar later verhoogt HSA de frequentie naar een halfuursdienst. En vanaf april 2011 rijdt de Fyra tussen Amsterdam en Breda. In december 2012 beëindigt NS Hispeed de oude Beneluxdienst en vervangt deze door de Fyra Amsterdam – Brussel Zuid via de Hogesnelheidslijn. Door perikelen met de nieuwe V250-treinstellen rijden diverse treinen met TRAXX-locomotieven en Intercityrijtuigen. Toenemende problemen met de treinstellen zorgen ervoor dat de Fyra Amsterdam – Brussel na ruim een maand alweer wordt opgeheven. In februari 2013 laat NS Hispeed via het conventionele spoor weer een intercity Den Haag HS – Brussel Zuid rijden. De treinen rijden opnieuw met Belgische TRAXX-locomotieven en Intercityrijtuigen. Vanaf december 2014 rijdt de Beneluxtrein weer vanaf Amsterdam Centraal.
Vanaf januari 2015 rijden de geleasede locs 186 148 en 149 de City Night Line tussen Amsterdam en Emmerich. Door de beperkte beschikbaarheid van locomotieven uit de serie 1700 verschijnen ze enkele maanden later ook regelmatig voor de Intercity Berlijn. Vanaf september dat jaar wordt enkele maanden dagelijks één treinpaar planmatig door een TRAXX-loc gereden. Eind 2015 vervangen de 186 237 en 238 van Macquarie Rail de 186 148 en 149 die naar de diensten op de HSL verhuizen. In december 2016 rijdt de CNL voor het laatst.
Op 23 januari 2017 gaat de nieuwe intercitydienst tussen Den Haag Centraal en Breda via de Hogesnelheidslijn van start. Vanaf april dat jaar rijden de treinen door naar Eindhoven. De treinen bestaan uit negen Intercityrijtuigen en een TRAXX-loc aan beide zijden van de trein.
Op de foto boven dit artikel is TRAXX-loc 186 023 op 9 oktober 2018 met een ICR-stam en collega 186 016 even ten westen van Boxtel onderweg als intercity van Den Haag Centraal naar Eindhoven.