Zeventig jaar na het staken van de reizigersdienst reserveert het Ministerie van Economische Zaken en en Klimaat een bedrag van 85 miljoen euro voor het hervatten van het reizigersvervoer op de spoorlijn tussen Stadskanaal en Veendam. Het bedrag maakt deel uit van het omvangrijke maatregelenpakket waarmee de provincie Groningen en het noordelijke deel van Drenthe worden gecompenseerd voor de gevolgen van de gaswinning.
Op 25 april 2023 stuurt het Ministerie van Economische Zaken en en Klimaat als reactie op het rapport van de parlementaire enquĂȘtecommissie Aardgaswinning Groningen ‘Groningers boven gas’ de kamerbrief Nij begun: op weg naar erkenning, herstel en perspectief naar de Eerste en Tweede Kamer. Met het maatregelenpakket dat in de brief staat, worden de provincie Groningen en het noordelijke deel van Drenthe voor een totaalbedrag van 22 miljard euro gecompenseerd voor de gevolgen van de gaswinning. In het pakket is bedrag van 85 miljoen euro gereserveerd voor het hervatten van het reizigersvervoer op de spoorlijn tussen Stadskanaal en Veendam. Hiervoor moet het baanvak worden gemoderniseerd en worden voorzien van een beveiligingssysteem. Ten noorden van het museumstation van de STAR moet een nieuw station voor het reguliere reizigersvervoer komen.
Het kabinet ziet bereikbaarheid en mobiliteit als cruciaal voor het verdienvermogen van Groningen. De reactivering van de treinverbinding is dan ook onderdeel van het realiseren van hoogwaardige infrastructuur in de regio. Bovendien komt hiermee de, in de regio gewenste, Nedersaksenlijn tussen Groningen en Enschede weer een kleine stap dichterbij.
De spoorverbinding tussen Veendam en Stadskanaal is onderdeel van de oorspronkelijke spoorwegverbinding tussen Zuidbroek en Stadskanaal die in 1910 in gebruik is genomen. Deze lokaallijn maakt deel uit van het netwerk van de Noordoosterlocaalspoorweg-Maatschappij tussen de Twentse industrie en de haven van Delfzijl. In 1953 staakt NS het reizigersvervoer tussen Zuidbroek en Stadskanaal. De verbinding blijft wel in gebruik voor het goederenvervoer. In 1990 stopt NS echter tussen Veendam en Stadskanaal ook het goederenvervoer. Enkele jaren later neemt de Stichting Stadskanaal Rail het traject over voor een toeristische treindienst tussen Veendam en Musselkanaal. Vanaf 2011 rijden vanuit Groningen via Zuidbroek weer reizigerstreinen naar Veendam.
Sinds de succesvolle reactivering van het reizigersvervoer naar Veendam wordt ook gesproken over het doortrekken van de reizigersdienst naar Stadskanaal. Bovendien zijn er plannen om hiervandaan ook een nieuwe spoorlijn naar Emmen aan te leggen om zo de zogenaamde Nedersaksenlijn tussen Groningen en Twente mogelijk te maken. Dankzij de lobby van de vier noordelijke provincies heeft het kabinet in 2022 al 500.000 euro uitgetrokken voor een MIRT-onderzoek deze treinverbinding.
Sinds over hervatten van de reguliere treindienst tussen Veendam en Stadskanaal wordt gesproken, wordt gekeken naar de consequenties voor museumspoorlijn van de STAR. Zo zijn er plannen om de spoorlijn tussen Stadskanaal en Gieten te reconstrueren en hier de museumtreinen te laten rijden. Ook is geopperd om op zondagen in de dienstregeling ruimte te maken voor de treinen van de STAR. Uiteindelijk blijken de museumtreinen door de aanpassingen aan het baanvak, bijvoorbeeld door het toepassen reguliere spoorwegovergangen, de rijtijden te kunnen halen en gemengd met de reizigerstreinen te kunnen rijden.
Lees de complete kamerbrief Nij begun: op weg naar erkenning, herstel en perspectief op rijksoverheid.nl
Op de foto boven dit artikel rijdt Arriva-treinstel 346 op 23 april 2023 als stoptrein van Groningen naar Veendam door de Tussenklappenpolder bij Muntendam.