Dankzij dassen mogelijk tot juni geen treinen naar Stavoren

De bekende dassenburcht onder het spoor bij Molkwerum blijkt op maandag 13 maart 2023 zo groot dat ProRail het treinverkeer tussen Workum en Stavoren per direct stillegt om verzakking van het spoor te voorkomen. Dassen zijn als wilde dieren beschermd met de Natuurbeschermingswet waardoor ze niet zomaar verjaagd of verstoord mogen worden. Omdat ze deze periode hun jongen krijgen, duurt het waarschijnlijk tot juni voordat ProRail het baanlichaam weer kan herstellen.

De das is in Nederland aan een opmars bezig. De dieren bouwen hun burcht in zandgrond zoals bijvoorbeeld in een kleine heuvel, een dijk of het talud van een weg of spoorlijn. Zo zijn er inmiddels rond het Nederlandse spoor al 40 dassenburchten bekend. Sinds een jaar of acht woont ook een aantal dassen in het baanlichaam van het spoor bij Molkwerum aan de spoorlijn tussen Leeuwarden en Stavoren. Omdat de das een beschermde diersoort is, kan ProRail niet veel meer dan de bekende dassenburchten onder en rond het spoor extra in de gaten houden.

Trillingen van het treinverkeer zorgen ervoor dat de een deel van de dassenburcht bij Molkwerum in de zomer van 2022 instort waardoor het spoor verzakt. Na het herstelwerk wil ProRail maatregelen nemen om de dassen van deze locatie te laten vertrekken. Zo moet even verderop een nieuwe kunstburcht komen waar de dassen naartoe zouden moeten verhuizen.

Terwijl de maatregelen bij Molkwerum nog altijd in voorbereiding zijn, blijkt de bestaande burcht op maandag 13 maart 2023 inmiddels zo groot dat de stabiliteit van de spoorbaan ernstig in het geding komt. De burcht bestaat intussen uit tientallen gangen en holen die onder de druk van een passerende trein steeds makkelijker zouden kunnen bezwijken. Op die dag legt ProRail om 16:00u het treinverkeer tussen Workum en Stavoren dan ook per direct stil. De infrabeheerder gaat hierna in overleg met de overheid om mogelijke maatregelen te bespreken om het treinverkeer te kunnen hervatten. In tegenstelling tot de waterschappen hebben Rijkswaterstaat en ProRail geen generieke ontheffing waardoor ze dassenburchten standaard mogen verwijderen. Omdat de das als beschermde diersoort onder de Natuurbeschermingswet valt, is het verkrijgen van een tijdelijke ontheffing echter niet eenvoudig. Beschermde dieren mogen niet zomaar verjaagd of verstoord worden. Omdat het inmiddels voorjaar is en de dassen deze periode hun jongen krijgen, is het verhuizen van de dieren dus vrijwel onmogelijk.

Update: ProRail start op 19 maart 2023 bij Molkwerum met de aanleg van de geplande kunstburcht. Hierna wordt met ecologen een plan gemaakt om de dassen te laten verhuizen. Hiervoor is echter genoemde ontheffing van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland nodig. Wanneer de dassen verhuisd zijn kan de oude burcht afgesloten worden en de spoordijk worden hersteld. Tot die tijd worden reizigers tussen Workum en Stavoren met bussen vervoerd.