5 juli 2025
Al in 1970 verkoopt NS locomotor 317 aan de firma Hoechst in Vlissingen. De compleet gele locomotor doet hier tot na de eeuwwisseling dienst. In juli 2025 is de locomotor in de oude groene NS-kleurstelling als statisch object bij Eetbar De Wagon in de Tilburgse Spoorzone geplaatst.
Voor het rangeerwerk op de stations, schaft NS in de jaren 1930 121 diesel-elektrische locomotoren aan. De locs zijn behalve voor rangeerwerkzaamheden ook geschikt voor het rijden van lichte goederentreinen. Het mekkerende geluid van de uitlaatfluit is de aanleiding voor de befaamde bijnaam ‘sik’. In 1940 levert Werkspoor de laatste exemplaren, waaronder de 317 af. Tijdens de Tweede Wereldoorlog verdwijnen ruim 70 locomotoren over de oostgrens. In de jaren na de oorlog keren de meeste exemplaren terug in Nederland. Vrijwel alle locs komen na herstelwerk weer in dienst. Daarnaast zijn tussen 1949 en 1951 nog eens 48 nieuwe locomotoren gebouwd.
Van NS naar Hoechst
Al in 1952 verkoopt NS de eerste locomotoren aan particuliere ondernemingen. Ook worden diezelfde periode diverse exemplaren verhuurd. Door terugloop in het goederenvervoer verkoopt NS eind jaren 1960, begin jaren 1970 opnieuw een flink aantal locomotoren. Eén van de locs is de 317 die in oktober 1970 overgaat naar het Duitse chemieconcern Hoechst dat twee jaar eerder een vestiging in Vlissingen in gebruik heeft genomen. Voor de overname is de loc in de Tilburgse werkplaats opgeknapt en geheel geel geschilderd. Later krijgt de loc onder andere een hekwerk langs de treeplanken.
In 1999 wijzigt de bedrijfsnaam in Thermphos. Diezelfde periode schaft het bedrijf enkele moderne industrielocomotieven aan en komt de 317 op reserve te staan. In 2012 gaat het bedrijf failliet. De 317 staat hierna nog jaren ongebruikt in Vlissingen.
Van Zeeland naar Brabant
In 2019 gaat de 317 naar de SGB in Goes om te worden ontdaan van bruikbare onderdelen. Het casco van de loc wordt beschikbaar gesteld om elders als statisch object geplaatst te worden.
In mei 2025 wordt bekend dat de locomotor naar Eetbar De Wagon in de Tilburgse Spoorzone verhuist. De daaropvolgende weken is de locomotief opgeknapt en in historische staat geschilderd. Het later aangebrachte hekwerk blijft hierbij bewaard.
Op 3 juli 2025 keert de 317 terug naar de plek waar deze decennialang in onderhoud is. De locomotor staat voor Blokkendoosrijtuig mCd 9415 en het voormalige NMBS-rijtuig 20087 die sinds 2016, samen met een nieuw aangelegd perron, een horecagelegenheid vormen.
In 1973 is ook locomotor 251 aan het materieelpark van Hoechst toegevoegd. Later volgt ook de 318 die enige tijd als onderdelenleverancier dient. In 1984 schaft Hoechst met rangeerlocomotief 521 voor het laatst een voormalige NS-loc aan. De 251 gaat in 1993 naar de SGB en staat vijftien jaar als statisch object in Hoedekenskerke. Hierna is de loc alsnog gesloopt. De 521 gaat in 2003 naar de SGB en is hier teruggebracht in historische staat en doet nog altijd dienst op de museumlijn door de Zak van Zuid-Beveland.
Meer informatie over het materieelpark van Hoechst/Thermpos op industriespoor.nl
Meer over de nieuwe bestemming van locomotor 317 op spoorzonetilburg.nl
Op de foto boven dit artikel locomotor 317 met daarachter Blokkendoos mCd 9415 en het terras van De Wagon. Langs de treeplank van de loc is het later aangebrachte hekwerk te zien. Tilburg, 5 juli 2025.