Dienstregeling 2023 bijna van start

Op 11 december 2022 gaat bij de Nederlandse OV-bedrijven de nieuwe dienstregeling 2023 van start. De nieuwe dienstregeling betekent, in tegenstelling tot voorgaande jaren, een flinke afname in het aanbod. NS en Arriva zijn al in de zomer van 2022 begonnen met het schrappen van spitstreinen en het verlangen van frequenties op een groot aantal trajecten. De nieuwe dienstregeling 2023 borduurt voort op de maatregelen die in de loop van 2022 zijn genomen. In de loop van 2023 stromen bij NS de eerste ICNG-treinstellen in en zijn de locomotieven van de serie 1700 voor het laatst te zien.

Op 11 december 2022 gaat bij de Nederlandse OV-bedrijven de nieuwe dienstregeling 2023 van start. Hoewel er begin 2022 nog plannen zijn om in 2023 weer meer treinen te laten rijden, betekent de nieuwe dienstregeling juist een flinke afname in het aanbod. Door personeelstekorten en financiële tegenvallers als gevolg van de coronamaatregelen zijn de meeste OV-bedrijven genoodzaakt de dienstregelingen te versoberen. NS en Arriva zijn al in de zomer van 2022 begonnen met het schrappen van spitstreinen en het verlangen van frequenties op een groot aantal trajecten. In de herfst zijn nog minder treinen gaan rijden. De nieuwe dienstregeling 2023 borduurt voort op de maatregelen die in de loop van 2022 zijn genomen. De dienstregeling wordt hiermee nagenoeg gelijk aan de dienstregelingen tussen pakweg 1990 en 2007, het jaar dat NS een aanzienlijke verbetering doorvoerde. Voor NS zien de belangrijkste aanpassingen voor dienstregeling 2023 ten opzichte van 2022 er als volgt uit:

Op woensdag en vrijdag rijden op enkele trajecten in de Randstad in de spits twee in plaats van vier intercity’s
De meeste extra spitstreinen rijden niet
In de daluren overdag, in de avonduren en in het hele weekend verlaagt NS op de meeste trajecten de frequentie van vier naar twee Intercity’s en/of Sprinters per uur
De avonddienstregeling start om 20:00 uur in plaats van om 22:00 uur
Op een aantal rustige sprintertrajecten gaat de frequentie in de avonduren en in het weekend van twee naar één trein per uur
Op de Hogesnelheidslijn tussen Breda en Rotterdam wordt de frequentie verlaagd. In de avonduren en het weekend rijden bovendien minder treinen tussen Amsterdam en Rotterdam
De tienminutentreinen tussen Amsterdam en Eindhoven rijdt van maandag tot en met donderdag de hele dag
De in december 2021 geïntroduceerde tienminutentreinen tussen Arnhem, Schiphol en Rotterdam en tussen Dordrecht en Rotterdam keren niet terug

Volgens plan kan de Hanzelijn, die sinds september 2022 tussen Lelystad en Dronten zwaar beschadigd is gesloten, bij het ingaan van de nieuwe dienstregeling 2023 weer in gebruik worden genomen.

Bij de regionale vervoerders zijn bij het ingaan van de nieuwe dienstregeling 2023 nauwelijks aanpassingen. Wel draait Arriva, ondanks het aanhoudende personeelstekort, een deel van de versoberde dienstregeling terug. Ook gaat elk uur een extra sneltrein tussen Heerlen en Herzogenrath rijden. Deze trein stopt niet op de tussengelegen stations en biedt in Herzogenrath (een slechte) aansluiting op de RB20 naar Aachen. Grootste wijziging is dat Arriva enkele treinen op het hoofdrailnet gaat rijden. Op 17 december 2022 start de vervoerder met een rechtstreekse Intercity van Maastricht naar Schiphol. De treinen rijden eenmaal per week, in de nacht van vrijdag op zaterdag. In januari 2023 komt hier een rechtstreekse Intercity van Groningen naar Schiphol bij. Ook deze trein rijdt alleen in de nacht van vrijdag op zaterdag. Op de regionale treinverbindingen van de vervoerder blijft echter de versoberde dienstregeling die in de zomer en herfst van 2022 is ontstaan, van kracht.

De wijzigingen bij NS zien er globaal als volgt uit:

Noord-Holland, Flevoland en De Oude Lijn:

Op zaterdag en zondag rijden er twee in plaats van vier Intercity’s tussen Alkmaar en Amsterdam. De Intercity’s van en naar Maastricht rijden hierbij tot Amsterdam Centraal
De spits-Intercity’s tussen Haarlem en Alkmaar komen te vervallen
Tussen Amsterdam en Enkhuizen rijden van maandag tot en met donderdag alleen nog de drukste spitstreinen
De Sprinter tussen Hoorn Kersenboogerd en Hoofddorp rijdt in de avonduren en in het weekend nog maar één keer per uur
De tienminutentreinen tussen Arnhem, Schiphol en Rotterdam en tussen Dordrecht en Rotterdam keren niet terug
De Intercity tussen Den Haag Centraal, Haarlem en Amsterdam Centraal rijdt voortaan alleen in de brede spitsen op maandag, dinsdag en donderdag.
De Intercity’s tussen Lelystad/Schiphol en Dordrecht (serie 2400 en in de avonduren en in het weekend 3700) rijden op werkdagen overdag tussen de spitsuren alleen tussen Dordrecht en
Schiphol Airport. Hier wordt de treindienst gekoppeld is aan de Intercity richting Utrecht en Venlo. In het weekend en in de avonduren rijden deze series niet
De Intercity tussen Almere Centrum en Amsterdam Centraal (serie 2600) rijdt niet op woensdag en vrijdag
De Sprinterdienst tussen Amsterdam en Zandvoort wordt ingekort tot Haarlem – Zandvoort
De Sprinter tussen Almere Oostvaarders en Hoofddorp wordt in de avonduren en in het weekend ingekort tot Almere Centrum – Hoofddorp

Intercity Direct:

NS verlaagt de frequentie tussen Amsterdam en Rotterdam in het weekend naar drie treinen per uur. De binnenlandse Intercity direct-treinen rijden niet meer door naar Breda

Midden- en Oost-Nederland:

Naast de geschrapte tienminutentrein laat NS tijdens de avonduren en in het weekend de Intercity tussen Schiphol, Utrecht en Nijmegen niet meer rijden
Buiten de spits en in het weekend rijden de sprinters Arnhem – Dordrecht alleen tussen Nijmegen en Dordrecht. Deze sprinters rijden in de avonduren en in het weekend nog maar één keer per uur
De tienminutentrein tussen Amsterdam en Eindhoven blijft van maandag tot en met donderdag rijden. Op vrijdag, zaterdag en zondag schaalt NS terug naar vier treinen per uur. De Intercity Enkhuizen – Heerlen wordt hierbij enerzijds ingekort tot Enkhuizen – Amsterdam en anderzijds tot Eindhoven – Heerlen
In het weekend rijdt de Sprinter tussen Utrecht Centraal, Hilversum en Hoofddorp niet
In de avonduren en in het weekend rijdt de Sprinter tussen Utrecht Centraal en Baarn nog maar één keer per uur
De sprinters tussen Amsterdam, Utrecht en Driebergen-Zeist rijden voortaan alleen nog in de spits. De treinen rijden niet meer door naar Veenendaal Centrum.

NoordOost:

Tussen Rotterdam en Utrecht rijden voortaan alleen nog in de spitsuren op maandag, dinsdag en donderdag vier Intercity’s per uur
De sprinterdienst tussen Rotterdam Centraal en Gouda Goverwelle komt te vervallen
De extra treinen tussen Den Haag, Utrecht en Deventer rijden voortaan alleen nog in de spitsuren op maandag, dinsdag en donderdag. Tussen Deventer en Amersfoort blijven in de spitsuren vier Intercity’s per uur rijden. De extra Intercity’s in de spits rijden na Amersfoort door naar Amsterdam
De spits-Sprinter Den Haag Centraal – Gouda Goverwelle rijdt van maandag tot en met donderdag
De extra spitstreinen tussen Utrecht Centraal en Houten Castellum komen te vervallen
De spitstreinen tussen Amersfoort en Harderwijk komen eveneens te vervallen

Noord-Nederland:

De spitstreinen tussen Groningen en Assen vervallen

Zuid-Nederland:

De vier Intercity’s die dagelijks tussen Eindhoven en Dordrecht rijden, komen te vervallen
Tussen Oss en ‘s-Hertogenbosch vervallen nagenoeg alle spitstreinen. Op vrijdag rijden de spitstreinen helemaal niet
De frequentie van de sprinterdienst tussen Tilburg Universiteit en Weert wordt in het weekend verlaagd tot een uurdienst
In de avonduren en het weekend rijdt de Sprinter tussen ‘s-Hertogenbosch en Deurne nog maar één keer per uur

MATERIEELINZET

In de loop van 2023 stromen de eerste ICNG-treinstellen in. De stellen gaan in eerste instantie de bestaande IC Direct-treinen op de Hogesnelheidslijn. Volgens plan worden de treindiensten over de HSL pas eind 2024 doorgekoppeld aan treindiensten richting noord- en oost-Nederland. De dienstregeling 2023 is de laatste waarbij de locomotieven uit de serie 1700 voor de IC Berlijn actief zijn. Aan het einde van het jaar worden de locomotieven vervangen door de extra Vectrons die NS bij ELL least. In december 2023 gaan de laatste locomotieven uit de serie 1700 bij NS terzijde.

Met de komst van de nieuwe nachttreinen is voortaan planmatig materieel van Arriva tot aan Schiphol te zien. De nachttrein vanuit Maastricht wordt gereden door de FLIRT3-treinstellen die nu onder andere in de verbinding naar Aachen rijden. De treinen vanuit Groningen rijden met WINK-treinstellen.

Op de foto boven dit artikel is VIRM-treinstel 9506 op 17 juli 2021 even ten zuiden van Arnhem onderweg als intercity van Schiphol naar Nijmegen. Deze treindienst wordt in de dienstregeling 2023 in de avonduren en weekenden opgeheven.