18 februari 2025
In 2012 start onder de naam Wiederline het samenwerkingsverband voor de verbetering van het regionale vervoer tussen Groningen en Niedersachsen. In december 2015 raakt de Friesenbrücke bij Weener onherstelbaar beschadigd en worden de plannen stopgezet. Enkele jaren later start het herstel van de brug en beginnen de verbeteringen aan het spoor. Nu onder de naam Wunderline. Het Duitse deel van het baanvak is vanaf 1 februari 2024 gesloten voor een complete vernieuwing. Aan het eind van dat jaar moeten weer rechtstreekse treinen tussen Groningen en Leer gaan rijden. Slechte bodemgesteldheid en trage levering van materialen zorgen ervoor dat de geplande heropening inmiddels is uitgesteld tot december 2025.
In 2012 start onder de naam Wiederline het samenwerkingsverband voor de verbetering van het regionale vervoer tussen Groningen en Niedersachsen. Hetzelfde jaar verhoogt Arriva de frequentie van de treindienst tussen Groningen en Leer tot een uurdienst. Niet eerder rijden zoveel treinen over de grensoverschrijdende verbinding uit 1876. De daaropvolgende jaren vinden al verschillende aanpassingen aan het baanvak Groningen – Bad Nieuweschans plaats om de dienstregeling te verbeteren. Zo is het emplacement in Zuidbroek aangepast om een sneltreindienst naar Winschoten mogelijk te maken.
Aanvaring Friesenbrücke
Op 3 december 2015 raakt het beweegbare deel van de Friesenbrücke bij Weener door een aanvaring zo zwaar beschadigd dat er een compleet nieuwe brug moet komen. Ruim een half jaar na de aanvaring gaan weer pendeltreinen tussen Groningen en Weener rijden. Tussen Groningen en Leer rijden snelbussen. In afwachting van het herstel van de brug en vooral de financiering hiervan, belanden de plannen voor de Wiederlinie in de ijskast.
Wiederlinie wordt Wunderlinie
In het voorjaar van 2019 bereiken de Nederlandse en Duitse overheden een nieuwe overeenstemming over de verbetering van de treindienst tussen Groningen en Duitsland. Het project draagt voortaan de naam Wunderline. In november 2022 gaat de bouw van de nieuwe Friesenbrücke van start. Enkele maanden later gaan in het Duitse Ihrhove, waar de spoorlijn uit Groningen aansluit op de Emslandstrecke, de voorbereidende werkzaamheden voor ‘de aanleg’ van de Duitse zijde van de Wunderline van start. Zo worden de sporen vernieuwd en de wissels en seininrichtingen van de aansluiting aangepast.
Met het oog op de heropening van de grootste draaibrug van Europa, gaan de werkzaamheden aan het spoor eind 2023 echt van start. ProRail werkt aan de Nederlandse zijde van de grens aan snelheidsverhoging van de baanvakken Hoogezand – Zuidbroek, Scheemda – Winschoten en Bad Nieuweschans – grens. In Duitsland vernieuwt DB Netz het spoor in de Charlottenpolder en bij de Friesenbrücke. Hierbij wordt de complete spoorlijn verwijderd en opnieuw aangelegd. Ook worden onbeveiligde spoorwegovergangen opgeheven of beveiligd en bruggen vernieuwd. Daarnaast krijgen Bunde en Ihrhove weer een station. Voor de werkzaamheden is het complete Duitse baanvak vanaf 1 februari 2024 gesloten.
Half jaar wordt heel jaar uitstel
Het is de bedoeling dat de rechtstreekse treindienst tussen Groningen en Leer bij het ingaan van de nieuwe dienstregeling op 14 december 2024 weer van start gaat. Zware regenval en hoogwater zorgen in Duitsland echter voor een een aanzienlijke verslechtering van de bodemgesteldheid. Daarnaast dragen ook leveringsproblemen en tekorten aan bouwmaterialen bij aan de vertraging. In mei 2024 wordt bekend dat de heropening van de Wunderlinie is uitgesteld tot medio 2025.
In februari 2025 wordt bekend dat ook deze prognose niet gehaald wordt en de vernieuwing van de spoorlijn pas in december dat jaar gereed is. Bij het ingaan van de nieuwe dienstregeling 2026 moeten na ruim tien jaar weer rechtstreekse treinen tussen Groningen en Leer gaan rijden. De reistijd tussen Groningen en Bremen, dan nog met overstap in Leer, wordt hierbij verkort van 2 uur en 43 minuten tot 2 uur en 26 minuten.
Verdere verbeteringen
Komende jaren wordt de rijsnelheid tussen Waterhuizen en Kropswolde en Zuidbroek en Scheemda verhoogd. De trajecten tussen Scheemda en Winschoten en tussen de Friesenbrücke en Ihrhove worden van een tweede spoor voorzien. Ook het baanvak tussen Leer en Oldenburg krijgt gedeeltelijk dubbelspoor. Het complete Duitse baanvak moet geschikt worden voor 120 km/u. Station Leer krijgt extra wissels en een extra perron.
Het plan is om de sneltreinen vanaf 2030 door te laten rijden naar Bremen. De geplande reistijd is dan nog twee uur en elf minuten.
Het is niet de eerste keer dat de grensovergang bij Bad Nieuweschans voor langere tijd sluit. Zo is de verbinding tijdens de Eerste Wereldoorlog gesloten. In 1944 is al het grensoverschrijdende spoorvervoer via Nieuweschans opnieuw gestaakt. Door het opblazen van de Friesenbrücke is een jaar later al helemaal geen internationaal treinverkeer meer mogelijk. Zes jaar later is de nieuwe brug gereed en gaat het traject weer open voor goederenvervoer. In 1954 is ook het reizigersvervoer hervat. In de jaren 1990 is de toestand van de lijn naar Duitsland zodanig verslechterd dat de baanvaksnelheid is verlaagd en de beperkte dienstregeling nog verder wordt versobert. Tussen mei 2000 en juni 2002 is de verbinding gesloten om het Duitse deel van het traject grondig te vernieuwen. Na de aanvaring van de Friesenbrücke op 3 december 2015 duurt het vervolgens tot oktober 2016 tot Arriva de treindienst naar Weener hervat.
Lees ook het bericht op rtvnoord.nl over de uitloop van de werkzaamheden tot december 2025
Lees meer over de Wunderline op wunderline.nl
Meer over de verbouwing van het traject op bauprojekte.deutschebahn.com
Op de kaart hierboven de werkzaamheden die in 2024 en 2025 op het Duitse deel van de Wunderline tussen Bad Nieuweschans en Ihrhove plaatsvinden.
Op de foto boven dit artikel rijdt Wiederline-treinstel 303 op 18 april 2015 nog als stoptrein van Groningen naar Leer over de brug over de Westerwoldse Aa bij Bad Nieuweschans. Het treinverkeer aan deze zijde van Bad Nieuweschans ligt vanaf 1 februari 2024 bijna twee jaar stil.