8 juni 2025
In 2025 is het 50 jaar geleden dat de eerste treinen van de Veluwsche Stoomtrein Maatschappij tussen Apeldoorn en Dieren rijden. In de loop der jaren groeit de vereniging uit van enkel een toeristische attractie tot volwaardig spoorwegmuseum. In het jubileumjaar zijn diverse activiteiten georganiseerd om de 50e verjaardag te vieren. Zo rijden de treinen op 29 juni 2025 volgens dezelfde uitgebreide dienstregeling als in 1979. Naast stoomtractie zijn deze dag ook diesellocomotieven voor de reizigerstreinen te zien.
In 2025 is het 50 jaar geleden dat de Veluwsche Stoomtrein Maatschappij is opgericht. Het idee voor de stoomtreindienst ontstaat een jaar eerder tijdens een zoektocht naar een nieuwe toeristische attractie voor de Veluwe. De VSM krijgt van NS toestemming om tussen Apeldoorn en Dieren te gaan rijden. De spoorlijn is onderdeel van een netwerk van lokaalspoorwegen, aangelegd door de Koninklijke Nederlandsche Locaalspoorweg-Maatschappij. NS staakt het reizigersvervoer op de verbinding in 1950. De daaropvolgende jaren is ook het goederenvervoer tussen Apeldoorn VAM en Eerbeek al geleidelijk opgeheven. De complete spoorlijn blijft echter liggen.
Museumlijn tussen de bedrijven door
De VSM start op 14 juli 1975 met de eerste ritten over de spoorlijn. Terwijl de museumtreinen in het weekend rijden, zijn de baanvakken Apeldoorn – Apeldoorn VAM en Dieren – Eerbeek doordeweeks nog in gebruik voor het goederenvervoer. Uiteindelijk is het goederenvervoer tussen Dieren en Eerbeek in 1984 gestaakt. Het duurt nog tot 2016 tot de laatste afvaltreinen tussen Apeldoorn en Apeldoorn VAM rijden.
Uitgebreid materieelpark
De VSM gaat in eerste instantie puur als toeristische attractie van start. Omdat er bovendien nog amper authentiek Nederlands materieel beschikbaar is, bestaat de collectie in eerste instantie enkel uit buitenlands materieel. De VSM start de treindienst in 1975 met stoomloc 094 055 van de Deutsche Bundesbahn. Het jaar daarop is de locomotief vervangen door de 23 076 en de 80 036.
De daaropvolgende jaren breidt de VSM de materieelcollectie verder uit met een flink aantal stoomlocomotieven uit beide Duitslanden, Polen en Oostenrijk. Naast een set Oostenrijkse rijtuigen, verzamelt de VSM later ook diverse historische Nederlandse rijtuigen. Zo wordt een deel van de reguliere ritten al decennialang uitgevoerd met een stam Blokkendoosrijtuigen. Later breidt de VSM de collectie verder uit met een grote verzameling goederenmaterieel en alle soorten Nederlandse diesellocomotieven uit de jaren vijftig.
Een deel van het materieelpark van de VSM is ook toegelaten op het Nederlandse hoofdrailnet. Stoom- en diesellocomotieven én rijtuigen zijn dan ook regelmatig in het hele land te zien.
Terug naar 1979
De VSM heeft ter gelegenheid van de 50e verjaardag eveneens een aantal bijzondere activiteiten in petto. Zo wordt tijdens het jaarlijks terugkerende evenement Terug naar Toen in september 2025 uitgebreid aandacht worden besteed aan het jubileum.
Op zondag 29 juni 2025 stapt de VSM terug in de tijd en rijdt de vereniging volgens dezelfde uitgebreide dienstregeling als in 1979. De treinen rijden hierbij over het complete traject tussen Apeldoorn en Dieren.
In tegenstelling tot 46 jaar geleden, rijden niet alle treinen met stoomtractie, maar zijn ook diesellocomotieven voor de treinen te zien.
Meer informatie en de dienstregeling is te vinden op de website van de VSM.
Op de foto boven dit artikel laat DE-loc 2233 van de VSM op 10 mei 2024 met twee Blokkendoosrijtuigen tijdens de speciale dieseldag station Beekbergen achter zich. De diesellocomotieven rijden normaliter niet met passagiers over de museumlijn. Voor de uitgebreide dienstregeling van 29 juni 2025 maakt de VSM opnieuw een uitzondering.