Met Arriva op halve kracht door Zuid-Limburg

Wanneer tijdens de coronapandemie de reizigersaantallen snel teruglopen en het ziekteverzuim onder het personeel stijgt, schalen de verschillende spoorwegmaatschappijen de dienstregeling op een groot aantal trajecten af. Op verschillende momenten is het aanbod vergroot en weer verkleind. Ook na de pandemie blijven de reizigersaantallen achter en is op een aantal trajecten de dienstregeling van begin 2020 nog altijd niet op het oude niveau.

Terwijl NS het aantal treindiensten vanaf de tweede helft van 2022 weer langzaam opvoert, is Arriva door verschillende oorzaken, waaronder een oplopend personeelstekort, genoodzaakt om de dienstregeling in bepaalde regio’s juist steeds verder in te krimpen. Hierbij hebben vooral de reizigers in Zuid-Limburg te maken met een steeds verder verschraald aanbod. Zo kort Arriva de zogenaamde RE18 tussen Maastricht, Heerlen, Herzogenrath en Aachen bij het ingaan van de nieuwe dienstregeling 2023 wegens personeelsgebrek in tot Heerlen – Aachen. De stoptreinen tussen Sittard en Heerlen blijven de uurdienst rijden die tijdens ‘corona’ is geïntroduceerd. De dienstregeling van Arriva is hiermee nog beperkter dan de oude dienstregeling in de tijd van NS.

In de loop van december 2022 vallen de treinen vooral tussen Heerlen en Aachen door verschillende omstandigheden nog steeds met grote regelmaat uit. Op 1 januari 2023 staakt Arriva de complete treindienst zelfs voor onbepaalde tijd. Ditmaal is niet het personeelstekort, maar de aanpassing naar het Europese beveiligingssysteem ERTMS de voornaamste oorzaak. Voor de dienst in België hebben de acht multicourante treinstellen van de vervoerder de voorgaande periode het bijbehorende ETCS-beveiligingssysteem gekregen. Het systeem en de nieuwste software-update zorgen in Duitsland voor problemen in combinatie met de baanapparatuur op station Aachen Hbf. Op 9 januari 2023 kan de treindienst tussen Heerlen en Herzogenrath worden hervat.

Het duurt vervolgens tot eind maart 2023 tot de treinen weer naar Aachen rijden. Drie maanden later belooft de vervoerder de rechtstreekse sneltreindienst tussen Maastricht – Heerlen en Aachen te herstellen. In de praktijk vallen de treinen echter nog regelmatig uit. Ook op de andere trajecten in Zuid-Limburg vallen treinen uit. Hierbij komt het voor dat de stoptreindienst tussen Sittard en Heerlen voor een aantal uur wordt opgeheven.

Bijna de hele maand augustus 2023 ligt het treinverkeer tussen Valkenburg en Heerlen stil vanwege de verwijdering van een dassenburcht. Op 28 augustus moet de treindienst op de zogenaamde Heuvellandlijn weer volledig van start gaan. De week daarvoor schrijft de Limburger dat de vervoerder zelfs kantoorpersoneel inzet om alle treinen weer te laten rijden. Die maandag meldt de vervoerder echter dat de sneltreindienst tussen Maastricht en Heerlen door verschillende oorzaken tot nader order niet terugkeert. Intussen vallen ook tussen Heerlen en Aachen en tussen Heerlen en Sittard nog diverse treinen soms uren achter elkaar uit.

Het opnieuw opheffen van de sneltreindienst tussen Maastricht en Heerlen komt nog geen vier maanden voordat de zogenaamde Drielandentrein over de toeristische route tussen Aachen, Heerlen, Maastricht en Liège van start moet gaan. Het is onduidelijk of Arriva in staat is om de doorgaande treinen dan wel te laten rijden. Intussen heeft de NMBS voorzorgsmaatregelen genomen door per december 2023 de rechtstreekse treindienst tussen Liège en Aachen te herstellen en een nieuwe stoptreindienst tussen Liège en Visé op te starten.

Arriva bestelt voor de Drielandentrein acht tricourante driewagenstellen van het type FLIRT 3. De stellen kunnen onder zowel de Belgische, Duitse als Nederlandse bovenleidingsspanning rijden. Ze verschillen niet alleen technisch van de tweedelige binnenlandse stellen voor de Limburgse concessie, maar krijgen ook slechts één in plaats van twee paar deuren per rijtuig. Alle Limburgse treinstellen zijn overwegend donkerblauw met lichtblauwe deuren. Achter de witte cabines van de driedelige stellen ontbreekt echter de rode leeuw van de Limburgse vlag aangezien het symbool gevoelig ligt in het land van de Waalse Haan.

Arriva exploiteert sinds januari 2019 met de acht treinstellen de rechtstreekste treindienst tussen Maastricht, Heerlen en Aachen. Het is dan al de bedoeling de treinen als ‘Drielandentrein’ ook naar Liège door gaan rijden. Voor toelating in België moet Arriva de treinstellen echter eerst worden voorzien van ETCS. In 2022 bouwt Stadler Rail bij de eerste stellen ETCS-GUARDIA in en starten de proef- en toelatingsritten. In de zomer van 2023 zijn de treinstellen van Arriva officieel in België toegelaten.