22 april 2024

Als tijdelijke maatregel na het Fyra-debacle bestelt NS in 2014-2015 45 eigen TRAXX-locomotieven om samen met de al geleasede locs van het type en IC-rijtuigen de treindienst op de HSL te verzorgen. Met het oog op de komst van de ICNG als definitieve vervanger voor de V250-treinstellen, verkoopt NS de locs in 2018 aan leasemaatschappij Akiem om ze vervolgens tot de komst van de nieuwe treinstellen allemaal terug te huren. Hoewel de locomotieven komende tijd nog nodig zijn, verruilen ze vanaf april 2024 de geel-blauwe NS-huisstijl voor de grijze kleurstelling van het leasebedrijf.

In de jaren ’90 start de Duitse fabrikant Bombardier Transportation met de ontwikkeling van een reeks multi-inzetbare locomotieven. De fabrikant ontwikkelt de zogenaamde TRAXX-formule in eerste instantie voor Deutsche Bundesbahn, maar al snel volgen andere vervoerders en leasebedrijven. Zo huren NS Hispeed en de NMBS in 2008 bij Alpha Trains een aantal locomotieven van het type TRAXX F140 MS2 om, in afwachting van de nieuwe V250 treinstellen, de treindienst op de HSL-Zuid op te kunnen starten. De goederenlocs zijn aangepast voor de reizigersdienst en hebben hierdoor onder andere een maximale snelheid van 160 kilometer per uur. De meeste locomotieven krijgen, net als de opgeknapte IC-rijtuigen waarmee ze rijden, de rood-witte huisstijl van het nieuwe merk voor de treinen die over de HSL gaan rijden: Fyra. Later huren NS en NMBS bij verschillende leasebedrijven extra locomotieven van het type.

Debacle V250-treinstellen en aanschaf eigen locomotieven NS

Het is de bedoeling dat de locomotieven en IC-rijtuigen op de HSL blijven rijden tot er voldoende V250-treinstellen beschikbaar zijn. De eerste treinstellen komen in de tweede helft van 2012 mondjesmaat in dienst. Na diverse problemen besluit NS Hispeed de treinstellen vanaf 17 januari 2013 tot nader order niet meer in te zetten. In juni dat jaar besluiten NS en NMBS dat de treinstellen helemaal niet meer in dienst komen. NS is hierdoor genoodzaakt om snel met een tijdelijke oplossing voor het vervoer over de HSL te komen. Hiervoor valt de vervoerder terug op het beproefde concept van TRAXX-locomotieven en IC-rijtuigen.

Om voldoende materieel beschikbaar te hebben voor een frequente treindienst bestelt NS in december 2013 19 eigen TRAXX-locomotieven. Omdat Bombardier de locs dan nog steeds in productie heeft, kunnen ze op korte termijn de abrupt terzijde gestelde treinstellen vervangen. Terwijl de locomotieven uit de fabriek rollen, wordt NS Hispeed onder de naam NS International weer onderdeel van NS en wordt de besmette naam Fyra vervangen door Intercity Direct. Terwijl de Intercityrijtuigen hun geel-blauwe kleurstelling terugkrijgen, worden de nieuwe locs een geel-blauwe kleurstelling afgeleverd.

19 wordt 45

Half september 2014 verschijnen de eerste geel-blauwe locs van de serie 186 001-019 voor de Intercity Direct. Die periode krijgen ook andere geleasede locomotieven bij hun revisie de geel-blauwe NS-kleurstelling.

In juni 2015 bestelt NS nogmaals 18 TRAXX-en. De locomotieven zijn in eerste instantie nodig omdat de stuurstanden van de Intercityrijtuigen, ondanks eerdere plannen, niet geschikt gemaakt worden voor het rijden van trek-duwtreinen. Later besluit NS dat alle treinen die via de HSL rijden in zogenaamd sandwich-bedrijf, dus met loc voor en achter, gaan rijden. De vervoerder licht in oktober dat jaar dan ook de optie voor nog eens acht locs. De extra locomotieven komen in de loop van 2016 in dienst.

Verkoop aan Akiem

Met het oog op de komst van de Intercity Nieuwe Generatie, als definitieve vervanger voor de V250-treinstellen, verkoopt NS in juni 2018 alle 45 eigen locomotieven aan de Franse leasemaatschappij Akiem om ze vervolgens tot de komst van de nieuwe treinstellen allemaal terug te huren.

In 2023 komen de eerste ICNG-treinstellen in dienst en levert NS de meeste locomotieven die ze niet bij Akiem huren weer bij de betreffende leasebedrijven in. Vanwege de kinderziektes en trage levering van de treinstellen zijn de 45 locomotieven van Akiem voorlopig nodig. Met het oog op het inleveren van de locs, verruilen ze vanaf het voor jaar van 2024 de geel-blauwe NS-huisstijl voor de standaard kleurstelling van het leasebedrijf.

De 186 038 is in april bij wijze van proef in de werkplaats Amsterdam Zaanstraat als eerste overgespoten in de grijze huisstijl van Akiem. Het is de bedoeling dat elke twee weken een loc de geel-blauwe jas voor een grijze verruilt. Na de schilderbeurt keren de locomotieven in eerste instantie weer terug in de reizigersdienst. Met de komst van meer ICNG-treinstellen gaan ze tot in 2026 geleidelijk bij NS uit dienst.

De Franse leasemaatschappij Akiem is in 2008 opgericht door de goederentak van de de SNCF. Het bedrijf is tegenwoordig in een groot deel van Europa actief in de transportsector en industrie. Het materieelpark bestaat inmiddels uit 750 elektrische- en diesellocomotieven van diverse types. Ook heeft het bedrijf een vloot van ruim 150 rijtuigen voor het passagiersvervoer. In februari 2020 neemt Akiem de Europese materieelvloot van het Australische Macquarie over.

Meer over het bedrijf op akiem.com

Op de afbeelding hierboven een TRAXX in Akiem-huisstijl.

Op de foto boven dit artikel rijden TRAXX-locs 186 020 en 186 026 met daartussen een ICR-stam op 5 maart 2022 als IC van Eindhoven naar Den Haag door Oisterwijk. Alleen het bescheiden logo rechts onder de cabineruit verraad dan nog de naam van het leasebedrijf. In de loop van 2024 maakt het geel-blauw van NS plaats voor het grijs van Akiem.