Zwanenzang Blauwe Engel Twekkelo ten einde

Tijdens de wederopbouwperiode moderniseert NS in snel tempo het materieelpark. Op de trajecten waar elektrificatie niet direct aan de orde is, vervangt modern dieselelektrisch materieel van het type Plan X de laatste stoomtreinen. Van 1952 tot 1955 bouwt Allan in Rotterdam 30 motorrijtuigen DE 1 en 46 tweewagenstellen DE 2. Het materieel krijgt op beide neuzen een gevleugeld aluminium logo van NS en de fabrikant. In combinatie met de moderne lichtblauwe kleurstelling zorgt dit voor de befaamde bijnaam Blauwe Engel.

Tweede en derde leven

Halverwege de jaren ’70 zijn 26 treinstellen grondig gemoderniseerd en vernummerd. DE 2-treinstel 180 ontstaat in 1979 na de modernisering van de BDk, nu ABk van treinstel 73 en de ABk, nu Bk van treinstel 66. Het treinstel gaat in september 1997 als één van de laatste treinstellen bij NS uit dienst.

In mei 1998 gaat de 180 samen met de 164 en 186 over naar Oostnet om de treindienst tussen Almelo en Mariënberg te gaan rijden. Terwijl de 164 als onderdelenleverancier dient, krijgen de andere twee treinstellen een opknapbeurt en een snor die is gebaseerd op de versiering uit de jaren ’60.

Inzet als museumstel?

Terwijl de 186 het nog tot juni 2022 uithoudt, gaat de 180 al in april 2001 terzijde. Een jaar later gaat het stel samen met de 164 naar de Haarlem – IJmuidense Spoorwegmaatschappij. De museumvereniging wil met de 180 gaan rijden op de IJmondlijn. De 164 fungeert opnieuw als onderdelenleverancier. In afwachting van verdere plannen, is de 164 verkocht aan Bed & Breakfast Controversy Tram Inn. De ABk van is sinds 2007 in Hoogwoud te huur als vakantieappartement. De 180 is in de tussentijd geconserveerd en in de grijze grondverf gezet.

Het treinstel gaat in 2010 administratief over naar de Vereniging tot Behoud van Spoormaterieel in Haarlem en is hierna gedeeltelijk rood geschilderd. Het treinstel staat in Haarlem op een makkelijk bereikbare plek in de buitenlucht en heeft hierdoor niet alleen last van weersinvloeden, maar is ook regelmatig slachtoffer van vandalisme. In de loop der jaren sneuvelt vrijwel elke ruit en is ook het interieur op veel plekken vernield. Enkele jaren na de overname is besloten de spoorlijn naar IJmuiden om te bouwen tot busbaan en zijn museale ritten hier definitief van de baan.

Nieuwe kans in Twente

Begin 2020 staakt BSH de activiteiten. In maart dat jaar gaat de verwaarloosde 180 over naar RailPleasure. Het bedrijf wil het treinstel in de buurtschap Twekkelo, aan het eindpunt van de spoorfietsroute uit Hengelo, als onderkomen inrichten. Na aankomst in Hengelo is het stel aan de buitenzijde van een blauwe verflaag voorzien. Ook zijn de meeste gesneuvelde ramen dichtgetimmerd. In juli 2020 verhuist het treinstel onder het originele nummer 66 van Hengelo naar Twekkelo. In 2021 krijgt het treinstel gezelschap van een goederenwagon.

Alsnog naar de schroothoop

Na aankomst in Twekkelo blijft de gehavende Blauwe Engel vrijwel ongeroerd bij de buurtschap staan. Ook hier is het stel regelmatig slachtoffer van vandalisme. Buurtbewoners maken zich intussen hard om het desolate treinstel weg te krijgen. De Gemeente Hengelo weigert echter in te grijpen. Dit leidt tot een rechtszaak waarbij de gemeente is opgelegd het besluit te herzien. Bij de rechtszaak blijkt echter ook dat het treinstel inmiddels is verkocht. Terwijl een deel van het treinstel naar een liefhebber in Limburg gaat, belandt het grootste deel van de Blauwe Engel bij de lokale oud ijzerboer. Het is nog niet bekend wanneer het treinstel Twekkelo definitief verlaat.

Naast de 180 blijft treinstel 179 bewaard bij de ZLSM. Het treinstel staat sinds de overname in 1999 echter onaangeroerd in een loods in Simpelveld. De 186 gaat in november 2002 naar de Stichting Historisch Streekvervoer Achterhoek. Na een aantal jaar waarin het stel bij speciale ritten is ingezet, staat het sinds 2018, nog altijd in NS-geel, in de loods van Transit Oost bij het station van Winterswijk. De 164 is verkocht aan Bed & Breakfast Controversy Tram Inn. De ABk van is sinds 2007 in Hoogwoud te huur als vakantieappartement. Ook de kop van de Bk is hier te vinden. De enige rijvaardige Blauwe Engel is motorrijtuig 41 van het Spoorwegmuseum. Het motorrijtuig is komende drie jaar in bruikleen bij de ZLSM.

Meer informatie over het vertrek van de Blauwe Engel uit Twekkelo op tubantia.nl