Als eindpunt van de spoorlijn Utrecht – Zwolle – Kampen van de Nederlandsche Centraal-Spoorweg-Maatschappij krijgt de havenstad in 1865 een standaard stationsgebouw van het type eerste klasse. De NCS laat gebouwen van hetzelfde type in de grote plaatsen Amersfoort, Nijkerk en Harderwijk neerzetten. Terwijl de NCS laatste etappe van de Centraalspoorweg in mei 1865 in gebruik neemt, is het stationsgebouw pas een half jaar later gereed. Het symmetrische stationsgebouw bestaat uit een hoog middendeel met aan beide zijden een lage vleugel. In tegenstelling tot de andere stationsgebouwen, komt de voorgevel van het stationsgebouw van Kampen aan de perronzijde. Belangrijkste reden is dat dit de gevel is die reizigers die vanuit Kampen de IJsselbrug oversteken als eerste te zien krijgen. Terwijl het station nog net binnen de gemeentegrenzen staat, ligt het emplacement grotendeels in de gemeente IJsselmuiden.
Terwijl de NCS de andere stationsgebouwen van het type in de loop der jaren vergroot, is het stationsgebouw van Kampen in 1911 gesloopt om plaats te maken voor een geheel nieuw gebouw dat grotendeels op de fundamenten van het oude station komt te staan. Het moderne asymmetrische gebouw is in 1912 in gebruik genomen. Het is strak vormgegeven en heeft enkele kleine torens. De ingang komt nu aan de straatzijde en is voorzien van een groot bordes met overkapping. Aan beide zijden van het bordes staat een toren. Het rechterdeel van de rechtervleugel is een verdieping hoger dan de rest van het gebouw en bevat onder andere de woning van de stationschef. De deur van de woning bevindt zich in de toren aan het eind van het gebouw. De vleugel links van de ingang is voornamelijk in gebruik als goederenloods. Het station heeft voortaan twee perrons die beide zijn overkapt. In 1949 is de overkapping van het tweede perron verwijderd om ruimte te maken voor de verbreding van de weg langs het emplacement.
In de jaren ’60 en ’80 is het gebouw verbouwd en gemoderniseerd. Zo verdwijnen onder andere de beschilderingen in de stationshal onder een witte verflaag en is de goederenloods in gebruik als fietsenstalling. Bij de elektrificering van het zogenaamde Kamperlijntje is de spoorlijn in Kampen enkele tientallen meters ingekort om ruimte te maken voor een terras bij het stationsgebouw. Hierbij verdwijnen het tweede perron en -spoor. De werkzaamheden zijn in de loop van 2017 gereed.
Op de foto boven dit artikel de straatzijde van het stationsgebouw van Kampen op 15 februari 2014.
