Het stationsgebouw van Steenwijk op 13 mei 2012.
Station Steenwijk
Swk
Opening: 15 januari 1868
 
Spoorlijn(en): Arnhem – Zwolle – Leeuwarden km 114,5
Links: Sporenplan  
  NS Stationsinfo  

In januari 1868 nemen de Staatsspoorwegen tegelijkertijd met het baanvak Meppel – Heerenveen van Staatslijn A het station van Steenwijk in gebruik. De stad krijgt een standaard stationsgebouw van het eerste type derde klasse. Het symmetrische ontwerp is een verkleinde versie van het type tweede klasse dat alleen in Zutphen is gebouwd. Het stationsgebouw kent een hoge middenrisaliet met aan weerszijde een korte lage vleugel die wat naar achteren staat. Beide vleugels hebben korte eindvleugels. Ook deze vleugels staan weer wat naar achteren. Opvallend detail is dat de Staatsspoorwegen enkele jaren voor de opening van het station al een nieuw standaardontwerp voor het type derde klasse hanteren.

In 1889 krijgt het station een geheel nieuw aanzien nadat de eindgevels zijn verhoogd en het dak is aangepast. In 1926 is het stationsgebouw opnieuw verbouwd en niet langer symmetrisch. Zo komt er een kleine uitbouw aan de linkerzijde van het middendeel. Het linker eindgebouw wordt naar de straatzijde verbreed en het gebouw krijgt een tochtportaal. Tenslotte krijgen de daken van de zijvleugels lichtkappen.

In 1972 maakt het oude gebouw plaats voor een geheel nieuw stationsgebouw. Het gebouw vormt een bijzondere combinatie met het streekpostkantoor. Beide gebouwen zijn verbonden door een gezamenlijke ingang die als een corridor van het voorplein naar het overpad naar het perron leidt. Aan de straatzijde is bovendien een stationsrestauratie gevestigd. Inmiddels zijn zowel het oorspronkelijke restaurant als de loketfunctie en het postkantoor verdwenen. Delen van het gebouw hebben een nieuwe functie gekregen, andere staan leeg.