Nog voor de revival van de klassieke slaaptreinen tussen de verschillende Europese steden, worden na de eeuwwisseling op steeds meer plekken in Nederland uitgerangeerde treinen omgebouwd tot (stilstaande) slaapaccommodatie.

Het gebruik van voormalig spoorwegmaterieel als verblijfsplaats is niet nieuw. Vooral na de Tweede Wereldoorlog is een groot aantal personenrijtuigen in verband met de heersende woningnood omgebouwd tot noodwoning. De meeste noodwoningen zijn in de loop van de jaren ’50 weer overbodig. Enkele woningen houden het veel langer uit. De laatste twee rijtuigen staan in Bosch en Duin tussen Bilthoven en Zeist. ZHESM-rijtuig mC 9901 is echter in 2015 alsnog gesloopt. Het laatste rijtuig is voormalig lokaalspoorrijtuig C1040 van de HSM. In 2022 is dit rijtuig naar de MBS in Haaksbergen overgebracht waar het wordt als expositieruimte. Hierbij is ook aandacht voor de periode waarin het rijtuig dienst doet als woonhuis. Ook de SGB beschikt over twee halve rijtuigen die eerder een voormalige noodwoning vormen. De ene helft wordt weer ingericht als noodwoning, in de andere helft komt een tentoonstelling over het thema Oorlog en Wederopbouw.

Hieronder een overzicht van de treinen waarin heden ten dage in Nederland overnacht kan worden:

In Bed & Breakfast Controversy Tram Inn in het Noord-Hollandse Hoogwoud is sinds 2007 de ABk van DE 2-treinstel 164 te huur als vakantieappartement. Ook de kop van de Bk is op het terrein te vinden. Beide zijn teruggebracht in de karakteristieke kleurstelling van de Blauwe Engel, inclusief Allan-vleugels. Naast de trein staan op het terrein onder andere ook enkele trams die als accommodatie te boeken zijn.

Website: controversy.nl

In de zomer van 2015 zijn parallel aan de lage sporen bij station Amsterdam Sloterdijk vijf rijtuigen geplaatst. De vier Zwitserse slaaprijtuigen uit de Bergland Express en een Belgisch Bistro-rijtuig vormen samen het Train Lodge Hostel. Terwijl de slaaprijtuigen worden opgeknapt, maar hun eigen kleurstelling behouden, krijgt het Bistro-rijtuig een kleurrijke beschildering. Het hostel is in april 2016 in gebruik genomen. In 2019 is een Deens slaaprijtuig aan het hostel toegevoegd. Ook dit rijtuig krijgt een kleurrijke beschildering, net als bij het Bistro-rijtuig verzorgd door kunstenaar Kenor.

website: Trainlodge.com

Op Camping Land uit Zee in Wieringerwerf is sinds 2018 Materieel ’54-treinstel 375 te vinden als slaapaccommodatie voor maximaal tien personen. Bij de verbouwing van het treinstel, blijft het interieur van de ABDk-bak zoveel mogelijk behouden. Door de beperkte ruimte op het terrein is het groen geschilderde treinstel wel enkele meters ingekort. Naast het treinstel zijn op de camping verschillende andere voer-, vaar- en vliegtuigen aanwezig, waaronder sinds 2015 een klassiek Oostenrijks rijtuig met bijpassende locomotief. Het rijtuig is in 2020 opgeknapt en te boeken als Koninklijke Treinwagon “Sissi” uit Wenen.

Website: campinglanduitzee.nl

In de jaren na de eeuwwisseling heeft de Stoomtrein Goes – Borsele grootse plannen voor ritten met museummaterieel over de Zeeuwse Lijn. Voor het samenstellen van een internationale D-trein verwerft de SGB in 2006 een Mitropa-slaaprijtuig uit 1907. Ondanks dat de plannen hierna al snel van de baan zijn, knapt de SGB het rijtuig wel op. Hierbij is het in een rode kleurstelling geschilderd en voorzien van de kenmerken van Mitropa. Later verkoopt de SGB het rijtuig aan de bewoners van het voormalige stationsgebouw ‘s-Gravenpolder-‘s-Heer Abtskerke aan de museumlijn. In maart 2020 is het rijtuig van Goes overgebracht naar het emplacement bij het voormalige station. Hier wordt het rijtuig verbouwd tot Bed & Breakfast.

website: slaaptrein1907.nl

In 2019 is op het voormalige goederenterrein ten westen van station Tilburg het tien hectare grote Spoorpark in gebruik genomen. In het park is één spoor ‘blijven liggen’. Ter hoogte van de stadscamping staan hier sinds de zomer van 2020 twee slaapwagons. Dit zijn ondanks de gelijkenissen geen originele goederenwagons. De wielen staan door de breedte van de wagons dan ook naast de rails. In oktober dat jaar is bij de stadscamping wel een origineel Blokkendoosrijtuig op de rails gezet. Materieel ’24-rijtuig mCv 9443 wordt in 2023 na een flinke opknapbeurt in gebruik genomen als Bed & Breakfast.

website: blokkendoostilburg.nl

Eind 2021 is even ten zuiden van Zuidbroek 180 meter spoor aangelegd waarop twee overbodige locomotieven van Jan de Rijk Logistics zijn geplaatst. In mei 2022 zijn locomotor 314, een goederenwagon en een Donderbusrijtuig aan de collectie toegevoegd. Het geheel zal worden verbouwd tot Shunter Inn Train & Breakfast.

website: shunterinn.com